TÜRK ADIYLA KURULAN İLK DEVLET: KÖKTÜRK DEVLETİ

TÜRK ADIYLA KURULAN İLK DEVLET: KÖKTÜRK DEVLETİ • Köktürk Devleti 552 yılında Bumin Kağan tarafından Ötüken merkez olmak üzere kurulmuştur. ÖTÜKEN: Orhun yazıtlarında Bilge Kağan Ötüken için “ Türk ülkesinin yüreği” ifadesi kullanılmıştır. Hun, Köktürk ve Uygurlara başkentlik yapan bu şehir Türklerce kutsal sayılmıştır. • Bumin Kağan kardeşi İstemi’yi ülkenin Batı kısımlarını yönetmek üzere “İkili yönetim” gereği Yabgu unvanıyla Batı kısmına atadı. İstemi Yabgu zamanında Orta Çağın en büyük iki devleti olan Sasani ve Bizans İmparatorluğu ile siyasi ve ekonomik ( İktisad ) ilişkiler kuruldu. YİNE BİR HATA YAPTIK • Köktürkler yaklaşık 50 yıllık Çin esaretinde yaşadılar ve birçok kez bağımsızlık denemesi yaptılar. Bunların en ünlülerinden biri de “Kürşad Ayaklanmasıdır.” • Nihayet 682 yılında Kutluk adındaki Türk Bey’inin başlattığı bağımsızlık mücadelesini kazanan Götürkler, II. Köktürk devletini ( Kutluk Devleti ) Ötüken merkez olmak üzere tekrar kuruldu. EK BİLGİ: Kutluk Kağana, devleti derleyen ve toplayan anlamına gelen “İlteriş” unvanı verildi. • Köktürklerden günümüze kalan en önemli eser VIII. Yüzyıldan kalma “Orhun yazıtlarıdır.” Hükümdar Bilge Kağan, Kardeşi Kültigin ve Vezir Tonyukuk adına dikilen bu eserler Türk tarihinin ilk Türkçe belgeleridir. • 744 yılında Uygur, Basmil ve Karluk Türkleri tarafından yıkılmışlardır.