KARA ORDUSU Kapıkulu Ordusu Tımarlı Sipahiler

A- KARA ORDUSU • Osmanlı devletinin ilk yıllarında düzenli bir ordu yoktu ve eli silah tutan herkes gönüllü olarak Osmanlı ordusuna katılıyordu. Lakin özellikle Orhan Gazi’den itibaren fetih hareketleri hızlanınca düzenli ve daimi bir orduya ihtiyaç duyuldu. İlk olarak Orhan Gazi devrinde “Yaya ve Müsellem” adıyla Osmanlı devletinin ilk daimi ve düzenli ordusu kuruldu. • Yaya ve Müsellem ordusunun da ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalması üzerine I. Murat Devrinde doğrudan padişaha bağlı “Kapıkulu Ocağı” kuruldu. a- Kapıkulu Ordusu • Doğrudan padişaha bağlı olan bu askerler hem yaya hem süvarilerden ( Atlı asker ) oluşmaktaydı. • 3 ayda bir ulufe adı verilen maaş alırlardı. • Başlangıçta savaş esirleri arasından seçilen bir sistemle yetiştirilen Kapıkulu ordusu daha sonra “ Devşirme Kanunu” adı verilen ve Hıristiyan aileler arasından alınan çocukların belli bir eğitimden geçirilmesiyle oluşturulmaya başlandı. • Genellikle Anadolu’daki Müslüman-Türk ailelerine verilen bu Hıristiyan çocuklar Türk-İslam kültürünü öğrenirlerdi. Türk geleneklerine göre yetişen bu çocuklar daha sonra “Acemi Oğlanlar Ocağına” verilirdi. Bundan sonra da yeteneklerine göre diğer devlet kurumlarına yönlendirilirdi. b- Tımarlı Sipahiler • Osmanlı Ordusu'nun en kalabalık askeri sınıfıdır. • Tımarlı sipahilerin tamamı Türklerden oluşurdu. • Tımar sahiplerinden ve bunların beslemekle yükümlü oldukları askerlerden meydana gelirdi. Tımarlı sipahilerin temel görevleri arasında; 1. Tımardan elde edilen gelirin büyüklüğüne göre devlete “Cebelü” adı verilen asker yetiştirme sorumlulukları vardı. ( Askeri ) 2. Savaş zamanında Osmanlı Ordusuna katılmak ( Askeri ) 3. Barış zamanında bulundukları bölgenin güvenliğini sağlayarak devletin kanunlarını uygulardı. ( Yönetim- İdari ) 4. Tımarı dahilindeki halkta gübre, tohum, saban vb gibi tarım araçları verir ayrıca köylüden vergi toplardı. ( İktisad-Ekonomi ) EK BİLGİ VE AÇIKLAMA: Tımar sistemi sayesinde hazineye yük olmadan ve ayrıca masraf gerektirmeden ordunun insan, silah, malzeme ve eğitim açısından her an savaşa hazır olması ve barış zamanı da ülke genelinde asayişin ( Güvenlik ) korunması sağlanıyordu. Savaş halinde Tımarlı sipahiler atılı olduğundan hızlı hareket edebiliyordular. Bu nedenle düşmanı çember içine almak ve kaçan düşmanı kovalamak onların göreviydi. TIMAR SİSTEMİ HAKKINDA SON BİR DİPNOT: Tımar sisteminde toprakların mülkiyeti ( Tapusu ) devlete, kullanım hakkı köylüye, vergilerini toplama hakkı tımar sahibine aitti. Tımar sahipleri toprağı mazeretsiz olarak 3 yıl arka arkaya boş bırakıp sürmezler ise, devlet tımar sahibinin elinden o toprakları geri alır ve başkasına verirdi. Bu uygulamanın temel gerekçesi; Üretimde devamlılığı ve sürekliliği sağlayarak toprakların boş kalmasını engellemek idi. NOT: Tımar sistemi kesinlikle özel mülkiyeti geliştirmez aksine özel mülkiyetin yaygınlaşmasını engeller. c- Akıncılar • Osmanlı döneminde sınır bölgelerinde yaşayan “Akıncılar” komşu devletlerin topraklarına keşif, saldırı, korkutma amaçlı akınlar düzenlerlerdi. Akıncıların görevleri; 1. Yabancı ülkeler hakkında keşif yapmak ve bilgi edinmek. 2. Osmanlı ordunun gideceği yol üstünde ordunun güvenliğini sağlamak. 3. Düşman tarafına baskınlar düzenleyip düşmanı yıpratmak ve korkutmak. d- Humbaracılar • Havan topu, mayın ve el bombası gibi patlayıcıları yapan ve kullanan askeri sınıftır.