Sosyal bilgiler Bulaşıcı Hastalıklar

BULAŞICI HASTALIKLAR

Ø  Bulaşıcı hastalıklar ya da enfeksiyon has­talıkları, herhangi bir yolla insana geçme özelli­ğindeki mikropların veya parazitlerin vücuda gir­mesiyle oluşur. Birçok kişinin hayatına mal olan veya sakat kalmasına neden olan hastalıklar top­lum açısından oldukça tehlikelidir.

Ø  Hastalık yapan organizmalar, virüsler, bakteriler, mantarlar olabilir. Bütün bulaşıcı has­talıklar insana geçebilme özelliğine sahiptir, in­sandan insana, hayvandan insana olduğu gibi topraktan da insana bulaşabilir.

Hastalıkların bulaşma şekillerinden başlıcaları şunlardır:

1.Öksürürken, konuşurken ağızdan çıkan damlacıkların başkası tarafından teneffüs edilme­siyle (verem, boğmaca ve çeşitli solunum yolu hastalıkları),

2.  Deri temasıyla,

3.  Hastanın kullandığı çamaşır, yatak eşya­sı, yiyecek ve içecek eşyaları gibi malzemeler va­sıtasıyla,

4.  Hayvanların insana hastalık taşımasıyla,

5.  Uygun olmayan, mikrop bulaşmış yiyecek ve içeceklerin alınmasıyla (suyla bulaşan hasta­lıkların başlıcaları tifo, dizanteri, kolera, paratifo olarak sayılabilir.),

6.  Hastalıklı bir anneden hamilelik sırasında veya doğum esnasında bebeğe hastalık bulaş­ması yoluyla insanlara hastalıklar bulaşabilmektedir.

Ø  Bulaşıcı hastalıklardan bazıları; hepatit, difteri, çiçek, kızamık, tifo, sıtma, menenjit, kole­ra, tifüs, tüberküloz, suçiçeği ve dizanteridir.

Ø  Günümüzde insanları tehdit eden önem bir bulaşıcı hastalık da AİDS'tir. Hem kan yolu ile hem de cinsel yoldan bulaşan bu hastalığın henüz tedavisi ve aşısı yoktur. AİDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) ilk defa 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde keşfedildi. AİDS hastalığı tamamen vücut bağışıklık sistemi ile ilgili olduğundan hastalığa sebep olan virüs HIV (Vücut Bağışıklık Sistemi Virüsü) adı veri mistir.

Ø  Çağımızda henüz tedavisi olmayan bir diğer bulaşıcı hastalık da HEPATİT B (Sarılık)dır.Bu hastalık kan yoluyla ve cinsel yolla bulaşır.

Hepatit B'den korunmak için;

·    Aşı yapılmalı,

·    Test edilmemiş kan kullanılmamalı,

·    Bir defa kullanılan enjektörler atılmalı,

·    Tıbbi aletler sterilize edilerek kullanılmalı.

·    Tek eşlilik ve evlilik kuralına uyulmalı,

·    Temizliğe önem verilmelidir.

AŞILAR

Ø  Hastalığa neden olan virüs ve bakteri git mikropların bu özellikleri zayıflatılarak veya tamamen yok edilerek geliştirilmiş biyolojik maddeler aşı denir.

Ø  Aşılar vücudumuza uygulandıklarında bağışıklık sistemimiz belli bir mekanizma ile antikor oluşturur ve önlemini alır. Daha sonra aşısı olunan mikrop ile karşılaşıldığında hastalık ortaya çıkma riski ortadan kalkar.

Ø  Hastalıklardan korunmak için, en güven ve en ucuz yöntem kişilerin aşı olmasıdır.

Ø  İnsan vücudunu dış etkenlere karşı koruyan savunma sistemine bağışıklık denir.

Ø  Vücudumuz kendi yapısını çok iyi tanır ve kendisine ait olmayan her türlü yapıyı kolayca ayırt edip yok etmek için çeşitli mekanizmalar ge liştirir. Bu mekanizmalardan biri bağışıklık sisteminin saptadığı mikrobun özelliklerini belirleyip bunların yok edilmesini sağlayacak antikor adı verilen maddeyi salgılamaktır.

Ø  Her mikrop için ayrı özellikte antikor üret lir ve sistemin hafızasına kodlanır.

Ø  Bulaşıcı ve salgın hastalıklardan korun­mak amacıyla yapılan önemli aşılar; verem, kıza­mık, kızamıkçık, kabakulak, boğmaca, Hepatit B, grip, tetanoz ve difteridir.

                KUŞ GRİBİ NEDİR?

Ø  Tavuk, kaz, ördek gibi kanatlı hayvanlar­da kitlesel ölümlere yol açan ve aslında bir hay­van hastalığının etkeni olan virüsün insanlarda ortaya çıkardığı hastalığa kuş gribi denir.

Ø  Kuş gribinde göçmen kuşlar virüsün do­ğal taşıyıcısıdır ve virüs göçmen kuşlar aracılığıy­la çok farklı merkezlerde kanatlı hayvanlara yayı­lır ve çok sayıda ölüme sebep olabilir.

Ø  Kuş gribinin on beş ayrı çeşidi vardır. Bunlardan üçü insanlarda hastalık yapar. Türkiye ve dünyayı tehdit altına alan ölümcül kuş gribi vi­rüsü H5N1 grubunda yer alır.

Ø  Kuş gribi hastalığının insana bulaşması; hasta hayvanlarla doğrudan temas edilmesi ya da hayvanların göz yaşı, burun akıntısı ve boğaz akıntısı sonucunda ortaya çıkar.

Ø  Kuş gribine yakalanan insanlarda görülen en önemli belirtiler; yüksek ateş ve kuru öksürük­tür. Hastalık, hiçbir belirti vermeden ayakta da ge­çirilebilir. Hastaneye yatmayı gerektirecek kadar ağır seyreden vakalarda solunum yetmezliği ile tehlike oranı yükselir.

Ø  Henüz hastalığın tam bir tedavisi ya da aşısı bulunamamıştır.

Ø  İyi pişmiş tavuk etinden insana virüs bu­laşması mümkün değildir. 70°C'nin üzerinde virüs etkisiz hâle gelir.

Kuş gribinden korunmak için yapılması gerekenler:

•  Hijyen kurallarına uyulmalı, eller sık sık bol su ve sabunla yıkanmalıdır.

•  Kanatlı hayvan etleri ve yumurtaları iyice pişirildikten sonra tüketilmelidir.

•  Hasta ve ölmüş hayvanlarla temastan ka­çınılmalıdır.

•  Ev hayvanları varsa çocukların dokunma­sına engel olunmalıdır.