Osmanlı'nın Kurulması ve Yükselmesi

BALKANLARIN DURUMU=

Bizans iyice zayıflamıştı.Taht kavgaları eksik olmuyordu.Tekfur denilen valiler merkezi dinlemiyorlardı.Köylü üzerindeki vergi ve angaryaları sürekli artırıyorlardı.Pek çok Bizans şehri adaletli Osmanlı yönetimini kabule hazırdı.Bizans ordu ve donanması ülkeyi koruyacak güçte olmadığından Osmanlı ilerleyişi kolaylaşmıştır.Balkanlarda güçlü bir devlet bulunmuyordu.Feodal beylikler ve devletçikler birbirleriyle savaşıyorlardı.Batıdan Macar,güneyden ise Venedik baskısı vardı.Macar ve Venedikliler Katolik,Balkanlar ise Ortodoks idi.Mezhep farklılıkları nedeniyle aralarında birlik yoktu.Bu da Osmanlı ilerleyişini kolaylaştırmıştı.

=ANADOLU’NUN DURUMU=

Kösedağ Savaşı sonrasında A.Selçuklu Devleti zayıflamış,özellikle uç beylikleri başına buyruk davranmaya başlamıştır.İlhanlı Devleti 14.yy.da parçalanınca Anadolu’daki beylikler bağımsız olmuşlardır.Bu beyliklerin bazıları A.Selçuklu Devleti’nin mirasını ele geçirmeye yönelip,çatışmaya girmeleri hem güçsüzleşmelerine hem de halkın yoksullaşıp bunalmasına yol açmıştır.Bunalanlar daha düzenli yaşama ortamının oluşmaya başladığı Osman’lı topraklarına sığınmıştır.Osmanlılar diğer beylikler arasındaki çatışmalardan uzak durmuş ve Bizans topraklarında ilerleyerek güçlenmiştir.

=OSMAN BEY= ( 1281 – 1324 -6 )

A.Selçuklu Devleti’nin zayıflaması İlhanlılar’ın da batıda etkili olamaması üzerine Osman Bey 1299 da bağımsızlığını ilan etti.Karacahisar’ı alarak başkent yaptı.Bilecik,İnegöl,Yarhisar’ı aldı.Bilecik’teki demir madeni Osmanlılara ekonomik yarar sağladı.İznik kuşatıldıysa da alınamadı.

 =KOYUNHİSAR SAVAŞI= 1302

Osman Bey’i ciddi bir tehlike olarak gören Bizans tekfurları birleşerek savaş açtılar.Bu ilk Osmanlı-Bizans savaşını Osmanlılar kazandı.İznik,İzmit ve Bursa’nın yolu açıldı.Osman Bey Bursa’yı kuşattı.Ancak Bursa’yı Orhan Bey aldı.Osman Bey ilk Osmanlı parasını bastırmıştır.

=ORHAN BEY= (1326 – 1362 )

Bursa alınarak başkent yapıldı.

=PALEKANON (MALTEPE)SAVAŞI=1329

Türk akınları durdurmak isteyen savaş açtı.Osmanlılar yendi.Osmanlılar önce İznik’i sonra İzmit’i aldılar.Böylece Kocaeli yarımadası Osmanlılar’ın eline geçti.

=KARESİOĞULLARININ ALINMASI=(1345)

Karesi Beyliği’nin alınması Anadolu Türk Birliği’nin kurulması yolunda atılmış ilk adımdır.Karesi donanması,devlet ve bilim adamları (Hacı İlbeyi,Evrenus,Ece Halil,Fazıl Bey)Osmanlılara katıldı.Osmanlılar denizciliğe başladı ve Rumeli’ye geçiş kolaylaştı.

=RUMELİYE GEÇİŞ=1353

Bizans imparatorluğu Kantakuzen başı sıkıştıkça Orhan Bey’den yardım istiyordu.Dostluğu pekiştirmek için kızını Orhan Bey’e verdi.Bulgar ve Sırp saldırılarını durduramayan Bizans Orhan Bey’den yardım istedi.Bu yardımlara karşılık Çimpe kalesini verdi.Osmanlılar dönüşde bu kaleye asker bıraktılar.Bu olay Rumeli’ye yerleşmenin başlangıcı sayılır.Osmanlılar Rumeli ‘yi Türk yurdu haline getirmek amacıyla fethettikleri yerlere Anadolu’dan getirdikleri Türkleri yerleştirdiler.Tarihçiler Orhan Bey’i Osmanlı Devleti’nin gerçek korucusu olarak kabul ederler.Divan teşkilatı,Yaya ve Müsellem ocakları,ilk vezirlik sistemi,ilk medrese(İznik)kuruldu.

= I.MURAT=( 1362 – 1389 )

İlk kez sultan ünvanını kullandı.Orhan bey devletin ,I Murat ise İmparatorluğun temelini attı

-Sazlı dere(1363) savaşıyla Edirne alındı ve başkent yapıldı.

-SIRPSINDIĞI SAVAŞI(1364)Haçlıların Türkleri Rumeli’den atmak için açtıkları savaşı Osmanlılar kazandı.(Osmanlı’ya karşı düzenlenen ilk haçlı savaşıdır.)Bu savaşın kazanılmasıyla Rumeli’de Osmanlı ilerleyişi hızlandı.

=ANADOLU OLAYLARI=

Karaman oğlu Ali Bey’in I.Murat’ın kızını almasından sonra Germiyanoğlu Süleyman Bey’de Karamanoğullarına karşı güçlene bilmek için kızını Y.Bayezit’e verdi.Çeyiz olarak da ,Kütahya,Tavşanlı,Simav,Emet’i verdi.Hamitoğullarından 80.000 altın karşılığı İsparta,Akşehir,Beyşehir,Seydişehir ve Yalvaç alındı.

 I.KOSOVA SAVAŞI : 1389

Türklerin Balkanlarda hızla ilerlemesi üzerine Haçlılar harekete geçtiler.Yapılan savaşı Türkler kazandı.I.Murat savaş alanında öldürüldü.Bu savaş Türklerin Balkanlara yerleşmesini sağladı.Türkler ilk kez bu savaş da top kullandılar.I.Murat devşirmelerden Acemi Oğlanları ve Yeniçeri Ocaklarını kurdu.

YILDIRIM BAYEZİT (1389 – 1402)

Y. Bayezit Anadolu’da alınmayan Türk Beyliği bırakmayarak Anadolu Türk Birliğini sağladı.1396 da Anadolu Hisarı’nı yaptırarak İstanbul’u kuşattı. Ancak Haçlılar ‘ın  Niğbolu’ ya  gelmeleri  üzerine kuşatma kaldırıldı.1401 de yapılan kuşatma Timur’un Anadolu’ya gelmesi üzerine başarısız oldu.

NİĞBOLU SAVAŞI (1396)

İstanbul kuşatması üzerine harekete geçen Haçlılar başarısız oldular.Sonunda bol miktarda ganimet alındı.Bayezit’in beylikler üzerindeki etkisi arttı.

ANKARA SAVAŞI : 28 TEMMUZ 1402

Gerçek sebep:Timur kendini Cengiz Han’a benzetiyordu.Çin’i alırsa Cengiz Han’dan daha büyük olacaktı.Çin’e yapacağı sefer sırasında batısında Osmanlı gibi güçlü bir devletin olmasını istemiyordu.

Bahane sebepler:

      1-Timur’un Sivas’ı yakıp yıkması.

      2-Timur’dan. kaçan Ahmet Celayir ve Kara Yusuf’un Bayezit’e sığınması, Timur’un  bunları geri istemesi.

     3-Anadolu beylerinden bazılarının Timur’dan yardım istemeleri.

     4-Timur’un Osmanlı şehzadelerinden birini rehin olarak istemesi.

     5-Timur’un adına para bastırılmasını, hutbe okutulmasını istemesi.

     6-Mektuplarla iki hükümdarın birbirini tahrik etmesi.

Sonuçları:

1-     Balkanlarda az da olsa toprak kaybedildi

2-    Bizans’ın ömrü 50 yıl uzadı

      3-Osmanlıda Fetret Devri başladı

      4-Karesi ve Eşref oğulları hariç beylikler yeniden kurularak Türk siyasi birliği bozuldu

      5-Timur Anadolu’da bir çok şehri tahrip etti.

      6-Timur’un çekilmesinden sonra güçlenen Akkoyunlu ve Kara koyunlular Osmanlıları tehdit ettiler.

FETRET DEVRİ  1402 – 1413

Y.Bayezit’in çocukları arasında (Mehmet,İsa,Musa,Süleyman,Mustafa)11 yıl süren taht kavgaları dönemine Fetret(bunalım)devri denir.Ankara Savaşı ile başlar Çelebi Mehmet’in padişah olması ile sona erer.

I .(ÇELEBİ )MEHMET 1413 – 1421

Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu sayılır. Venedik ile ilk deniz savaşı kaybedildi.1419’da Düzmece Mustafa isyanı bastırıldı. Düzmece Mustafa Bizas’a sığındı.1420’de Şeyh Bedrettin isyanı bastırıldı.

II . MURAT 1421 – 1451

II. Murat’ın başa geçmesiyle Bizans Düzmece Mustafa’yı serbest bıraktı.D.Mustafa yenildi ve öldürüldü.Düzmece Mustafa olayı nedeniyle kızan II.Murat İstanbul’u kuşattı.Bizans bu tehlikeden kurtulmak için II.Murat’ın kardeşi küçük Mustafa’yı (8 yaşında) isyan ettirdi.Karaman ve Germiyan beylikleri‘de Mustafa’yı destekleyince II.Murat İstanbul kuşatmasını kaldırdı ve kardeşini öldürttü.1440 yılında ki Belgrat kuşatması haçlıların tüfek kullanması nedeniyle başarısız oldu.

EDİRNE – SEGEDİN ANT. 1444

Batı’da üst üste yenilgiler alan II.Murat doğuda Karamanoğullarının saldırıya geçmesi üzerine haçlılar ile barış yaptı.Tahtı  oğlu II.Mehmet’e (Fatih)bıraktı.

VARNA SAVAŞI : 10 KASIM 1444

II.Murat’ın tahtı 13 yaşında ki II.Mehmet’e bırakmasını fırsat bilen Haçlılar saldırıya geçtiler.Tekrar devletin başına geçen II.Murat haçlıları yendi.Bu zaferle Bizans’ın kaderi çizildi.Çünkü yardım ümidi kalmadı.

II.KOSOVA SAVAŞI : 17 – 20 EKİM 1448

II. Murat’ın tekrar tahttan ayrılmasını fırsat bilen Macarlar yeni bir Haçlı ordusu hazırladı. Savaşı Osmanlılar kazandı.

Sonuçlar:

1 -  Haçlı seferleri 1699’a kadar sona erdi.

2 -  İstanbul’un alınması yolu açıldı.

3 -  Türkler Balkanlara kesin olarak yerleşti.

4 -  Avrupa savunmaya, Osmanlılar hücuma geçtiler.

5 -  Avrupa’nın Türkleri Balkanlardan atma umutları kalmadı.

II. Murat’ın ölümüyle 19 yaşındaki oğlu II. Mehmet padişah oldu. II. Mehmet ile birlikte Osmanlı Devleti imparatorluk oldu.