Sosyal Bilgiler 6.Sınıf Telif Hakkı

TELİF HAKKI

Ø  Bir düşünce veya sanat eserini ortaya ko­yan kişinin bu eserden doğan haklarının tümüne telif hakkı denir.

Ø  Telif hakkına sahip olan kişi veya kuruluş, o eserle ilgili ekonomik hakların yanı sıra eserin sahi­bi olduğunu iddia etme ve esere verilebilecek zarar­ları engelleme hakkına sahip olur. Eserin çoğaltıl­ması, kiralanması, radyo ve televizyonlarda yayın­lanması gibi haklar da telif hakkı kapsamındadır.

Ø  Sembolü çember içinde © veya ® harfleri ile gösterilir. Bu işaretlerin bulunduğu ürünler, o ürünlerin tescilli birer marka olduğunu ve yasalarla korunduğunu gös­terir.

Ø  Devlet yasalarla sanatçıların haklarını ko­ruma altına alır(Anayasamızın 64. maddesi).

Ø  Devlet, sanat eserlerini korumak için bu konuda "Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu", "Vi­deo ve Müzik Eserleri Kanunu" gibi yasalar çı­karmıştır.

Ø  Ülkemizde telif hakkı, 1951 yılında çıkarı­lan "Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu" ile düzen­lenmiştir.

Bandrol (Denetim Pulu):

Ø  Kaset, Kitap, Cd, Vcd, Dvd, gibi süresiz yayınlarda telif ödemelerini ve eserlerin tescillerini kontrol altına almak için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen baskılı minik etikete verilen addır

Ø  Üzerinde bandrol olan ürünler o üründen devletçe belli bir vergi alındığını göstermektedir

Bu konuda dört önemli ilke yer almıştır. Bunlar:

 1-Eser sahibinin haklarının korunması,

 2-Eser sahibinin haklarıyla ilgili süre,

 3-Kamunun eserden yararlanmasının sağ­lanması,

 4-Eserle ilgili yasal ve toplumsal yaptırımdır.

Ø  Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre; eser sahibinin haklarını koruma süresi yaşadığı süreden sonra 75 yıldır. Böylece eser sahibi öl­dükten sonra eserle ilgili hakları, yakınlarına mi­ras olarak kalmaktadır.