DOĞAL
KAYNAKLARIN BİLİNÇLİ KULLANILMASI
*Dünyada hiçbir şey sınırsız değildir.Bunları bilinçli kullanmak gerekir
ki yeni nesillere yaşanabilir bir dünya bırakalım.
*Barajlar nedeniyle Türkiye’deki 309 kuş türünün 83’yok olmuştur.Bu
nedenle yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmemiz gerekir.
*Fabrika ve evsel atıklar nedeniyle denizler,göller ve akarsular
kirlenmektedir.Bu nedenle arıtma tesisleri yapılmalıdır.
*Nasreddin Haca’nın maya çaldığı Akşehir Gölü kurumuş durumdadır.Tuz Gölü
artık Türkiye’nin 2.büyük gölü değil.Tatlı sular bilinçli
kullanılmalıdır.Dünyada 1,5 milyar insan temiz içme suyu bulamamaktadır.Her yıl
3-4 milyon insan kirli sulardan bulaşan hastalıklardan ölmektedir.
*Adana’da günlük 10 ekmeğin biri,İstanbul’da 15 milyon ekmeğin 3,5
milyonu çöpe atılmaktadır.
Yer Altından
Yer Üstü Zenginliğine:
Maden: Yer altından çıkarılan değerli maddelere
maden denir.
Rezerv: Madenin
yer altındaki miktarı.
- Ülkemizde maden arama için Maden Tetkik Arama (MTA) kurulmuştur.
- Madenleri işletmek içinde Etibank kurulmuştur.
Türkiye’de Çıkarılan Önemli Madenler:
1- Bor: Ülkemiz dünyada
bor yatakları bakımından en zengin ülkesidir. Marmara Bölgesinde Kütahya,Eskişehir
ve Balıkesir çevresinde çıkarılır.
Bor jet, roket yakıtı, sabun deterjan, lehim, fotoğrafçılık, tekstil,
cam, kağıt gibi daha birçok eşya yapımında kullanılır. Geleceğin petrolü olarak
adlandırılır.
2- Demir: Divriği (Sivas),
Hekimhan, Hasan Çelebi (Malatya), çıkarıldığı önemli yerlerdir.
Sanayi kuruluşları olmak üzere her alanda çok kullanılır.
3- Bakır: En çok
Murgul(Artvin), Küre (Kastamonu), Maden (Elazığ) çıkarılır.
Elektrik, elektronik sanayi, mutfak eşya yapımı, süs eşyaları yapımında
kullanılır.
4- Krom: En çok Guleman
(Elazığ), Fethiye, Köyceğiz (Muğla)Elazığ, Eskişehir’de en çok çıkarılır.
Çeliği sertleştirmede de paslanmaz çelik yapımında kullanılır. Ülkemizde
en çok çıkarılan madenlerin başında gelir.
5- Boksit
(Alüminyum): Seydişehir , Akşehir (Konya), Akseki( Antalya) en çok çıktığı
yerdir.Boksit madeni işlenerek alüminyum elde edilir. Elektrik-elektronik
sanayi, uçak –otomotiv sanayi,inşaat sektörü ev eşya yapımında kullanılır.
6- Uranyum-
Toryum: En çok Sivrihisar (Eskişehir) Salihli (Manisa), Eşme (Uşak) Çanakkale,
Koçarlı’da çıkarılır. Nükleer enerjinin ham maddesidir.
-Diğer Madenler: Magnez, kurşun, çinko,volfram, nikel, civa, fosfat, tuz,
kükürt, barit, zımpara, mermer, lületaşı, magnezyum diğer önemli madenlerdir.
Sanayi
(Endüstri): İşlenmemiş yada yarı işlenmiş maddelerin fabrikalarda işlenerek
kullanılabilir hale getirilmesi faaliyetlerine sanayi (endüstri) denir.
Bir Yerde Sanayi Tesisi Açabilmek İçin Gerekli Şartlar:
1- Sermaye 2- Ham madde 3- Enerji
4- İş gücü 5- Ulaşım 6- Pazarlama
Enerji Kaynakları:
1- Güneş: Güneşten gelen
ışık ve ısı sayesinde elde edilen enerjidir. Yenilenebilir enerji kaynağıdır.
2- Rüzgar: Rüzgarın
gücünden elde edilen enerjidir. Yenilenebilir enerji kaynağıdır.
3-Hidroelektrik: Barajlardan suyun yüksekten akıtılması ile elde
edilen enerji kaynağıdır. Yenilenebilir.
4- Jeotermal Enerji: Yer altından çıkan sıcak su kaynaklarıdır.
Yenilenebilir.
5- Doğalgaz: Isınmada
kullanılan enerji kaynağıdır. Yenilenemeyen enerji kaynağıdır. Ülkemizde
doğalgaz Trakya’da ve Mardin- Çamurlu’da çıkar. Ancak bunlar ihtiyacımızın çok
az kısmını karşılar.
6-Petrol: Önemli enerji kaynağıdır. Yakıt dışında poşet yapımı
gibi bir çok alanda kullanılır. Ülkemizde petrol sadece Güneydoğu Anadolu
Bölgesinde çıkarılır.( Batman, Siirt, Diyarbakır, Adıyaman). Yenilenemez.
7- Nükleer
Enerji: Uranyum ve toryum madenlerinin atomlarının parçalanması yada
birleştirilmesi ile elde edilen enerjidir. Atom enerjisi de denir. Çok
tehlikeli bir enerji kaynağıdır. Yenilenemeyen enerji kaynağıdır.
8-Taş Kömürü: Ülkemizde sadece
Zonguldak çevresinde çıkarılır. Çoğu demir-çelik fabrikalarında kullanılır.
Yenilenemeyen enerjidir.
9- Linyit: Buda bir kömür
çeşididir. Ülkemiz linyit yönünden zengin yataklara sahiptir. Çıkarıldığı
önemli bazı yerler: Afşin-Elbistan (Kahramanmaraş), Tavşanlı- Tunçbilek
(Kütahya), Yatağan (Muğla), Soma (Manisa), Dodurga (Çorum) - Linyit En zengin
enerji kaynağımızdır. Yenilenemeyen enerji kaynağıdır.
Güneydoğu
Anadolu Projesi (GAP):
Fırat ve Dicle Nehirleri üzerinde yapımı öngörülen barajlar, hidroelektrik
santralleri ve sulama tesislerinin yanı sıra tarımsal altyapı, ulaştırma,
sanayi, eğitim, sağlık ve diğer sektörlerin gelişmesini ve hizmetlerini
kapsayan entegre projedir.
** Atatürk Barajı,
dolgu hacmi bakımından dünyanın 6. büyük barajı durumundadır. Aynı zamanda
Avrupa'nın ve Türkiye'nin en büyük barajıdır.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder